Eerste Hoofdfilm in het Torpedo Theater
De hoofdfilm van april was de vertoning Bethel van antropoloog Karen Nakamura in het Torpedo Theater. In deze documentaire maken we kennis met een bijzondere woongemeenschap in een klein vissersdorp in het Noorden van het Japanse eiland Hokkaido.
De film begint met de bewoners van de woongroep die zingen over psychosegevoeligheid, verslaving en insomnia. Zij steken de draak met hun problemen en hiermee is direct de toon gezet voor de uitzonderlijke benadering van Bethel. In deze zelfvoorzienende gemeenschap, opgericht in 1948, wonen, werken en leven bewoners zelfstandig samen. Een voor een komen bewoners aan het woord.
Een indrukwekkend verhaal dat verteld wordt, gaat over een bewoner die tijdens de koude Japanse winter besluit ’s nachts naar een nationaal park om in een UFO een oud-collega te redden. Bewoners en vrijwilligers proberen hem te overtuigen mee terug te gaan. Opvallend is dat zijn waan niet wordt tegengesproken. Hij besluit zelf om mee terug te gaan nadat de groep hem ervan overtuigd heeft dat het geen goed idee is een UFO te besturen zonder UFO-rijbewijs.
In een andere scène oefent een bewoner in groepsverband met het inroepen van de hulp van ‘goede’ stemmen om tegen ‘slechte’ stemmen in te gaan. De andere bewoners voorzien haar van complimenten en advies.
De psychiater krijgt relatief weinig tijd in beeld. Hij vertelt dat niemand vrolijk wordt van een arts die denkt dat hij de held is. Wanneer patiënten denken dat ze genezen zijn door de arts, leidt dat altijd tot een terugval, meent hij. Hij gelooft dat verminderen van medicatie patiënten de gelegenheid geeft te leren omgaan met hun problemen.
Het nagesprek werd geleid door Michi Almer. Zij is van tijdschrift Deviant en begeleidt multiloog gesprekscirkels. De film Bethel is een bijlage van het boek A Disability of the Soul: An Ethnography of Schizophrenia and Mental Illness in Contemporary Japan. Michi geeft aan de hand van haar kennis uit dit boek context voor delen van de film die onduidelijk zijn.
Het nagesprek wordt gevoerd met Wouter Schröder, ervaringsdeskundige en bewoner van ’t Kraaipan complex in Amsterdam Oost en Wiebe Ruitenberg, deelnemer aan Perceval’s MAD Studies Leesgroep en antropoloog. De zaal vraagt Wouter naar de overeenkomsten en verschillen tussen zijn ervaring in een wooncomplex en die van bewoners in Bethel. De zaal vraagt zich af of de bewoners van Bethel écht deelnamen aan de samenleving. Ook geeft Wouter meer algemene informatie over hoe het wooncomplex georganiseerd is. Wiebe geeft als collega-antropoloog zijn inzichten. Er wordt door de zaal actief deelgenomen aan het gesprek. Het absolute recht om als volwaardig en volledig mens behandeld en gerespecteerd te worden wordt op diverse manieren uitgesproken.
Het Torpedotheater bood een prachtige omlijsting van deze avond. De zaal is klein maar zat vol.
We verheugen ons op de volgende film, die op woensdag 3 juli om 19.00 gedraaid zal worden. Het onderwerp is dan genderdiversiteit.
