Tweeduizend drieëntwintig, het jaar om dromen waar te maken! Maar waar droom ik eigenlijk van? Ik noem mijzelf onafhankelijk ervaringsdeskundig belangenbehartiger en zou het liefst mensen bezoeken die (gedwongen) opgenomen zijn, gewoon om er te zijn en de dialoog aan te gaan samen. En ze te laten weten dat ze niet gek zijn en niet alleen! En daarnaast een plek en / of community creëren waar je gewoon je zelf mag en kan zijn, ook als je je in een persoonlijke crisis bevindt. Volgende week word ik opgefrist als WRAP-facilitator, de twee maanden daarna staan in het teken van trainer worden in de Intentional Peer Support methodiek (IPS) en dit jaar volg ik de leergang sociaal ondernemen van het Oranjefonds, Mind en Instituut voor Publieke waarden. Een jaar om connecties te maken en dromen te delen. Met de Amsterdamse WRAP-facilitators, de Nederlandse zelfregie en herstelinitiatieven van Herstel Dichtbij en de internationale IPS community. Onzeker nog waar dit naartoe gaat leiden…
Perceval heeft een aantal pijlers: ervaringsdeskundigheid, educatie, emancipatie en (wederzijdse) empowerment. Ik denk dat Perceval met de Madstudies en IPS, Peerbuntu en de Hoofdfilm verandering kan brengen in hoe we kijken naar psychiatrische problematiek. Dat de psychiatrie slechts een perspectief is, weliswaar dominant in onze westerse maatschappij, maar niet per se waar. Ik geloof inmiddels dat we behoorlijk gebrainwashed zijn geweest, misschien met de beste intenties maar ik ben er klaar mee en ik ben boos; we zijn niet gek!!!
In 2022 zijn we begonnen met de Hoofdfilm. Annemiek Kootstra had al langer een idee voor een filmavond over psychische kwetsbaarheid en samen met Marlou Ruijter is ze die gaan organiseren. In januari, bijna een jaar geleden, liet Perceval de eerste film zien: Blue Monday, een documentaire over de psychotische ervaringen van drie jonge mensen. Twee van die mensen waren ook bij het nagesprek aanwezig. Want dat is het idee van De Hoofdfilm; we KIJKEN niet alleen samen naar een film, we praten er ook met zijn allen over na. Daarbij proberen we zoveel mogelijk de filmmaker en een persoon uit de film zelf uit te nodigen, maar dat lukt niet altijd. We draaiden Gioia, Toon W. is hersteld, The Wisdom of Trauma en S10: Storm om mij heen. Deze eerste vijf films die Perceval vertoonde, waren te zien in LAB111, in de Kinkerbuurt. Een prachtige locatie, maar toch wat prijzig, dus gingen we op zoek naar een andere plek. Die vonden we in Westerpark, bij Filmhuis Cavia op de van Hallstraat. In november vertoonden we daar ‘The Player’ van John Appel en op 25 januari aanstaande staat ‘Crazywise’ op het programma. En zo zullen we voorlopig iedere twee maanden een Hoofdfilm organiseren.
Ander nieuws is dat we in gesprek zijn met de organisatoren van het West Beach Filmfestival om daar aan te haken. Dit filmfestival werd voor het eerst in 2003 georganiseerd en bestaat dit jaar dus 20 jaar! Het is een openlucht filmfestival bij de Sloterplas dat voorheen altijd 10 dagen duurde en in september plaatsvindt. Het is nog niet zeker of het dit jaar ook weer 10 dagen zal zijn, daar wordt nu over vergaderd door de betrokkenen bij dit festival, zoals stadsdeel Nieuw West, Outdoor Cinema en nog een paar organisaties. Zij hebben gemerkt dat 10 dagen eigenlijk teveel is en dus zijn ze nu aan het overleggen of het anders kan. Dan is het dus de vraag of er nog ruimte voor Perceval is om een avond De Hoofdfilm te organiseren. WIJ willen in ieder geval graag met West Beach samenwerken, dus we hopen dat ze snel klaar zijn met overleggen zodat we weten of het doorgaat. Uiteraard houden we jullie hiervan op de hoogte. Mocht je nieuwsgierig zijn naar het programma van West Beach 2022, zie: https://westbeachfilmfestival.com/.
Tot ziens bij Crazywise op 25 januari 18.30 in Filmhuis Cavia!
Wat een prachtige Hoofdfilm weer van stichting Perceval gevolgd door een indrukwekkend en kwetsbaar nagesprek met een volle zaal, regisseur John Appel en ervaringsdeskundige Edwin Groothuis. Dank aan Dini, Marlou en Claudia die ervoor zorgden dat alles weer vlekkeloos verliep. Ook voelde de nieuwe locatie Filmhuis Cavia als thuiskomen… De volgende Hoofdfilm, woensdag 25 januari 2023 zal ook weer in filmhuis Cavia plaatsvinden.
Wil je meedenken over een geschikte film laat het ons weten!
Dit jaar heeft Perceval al vijf films over verschillende onderwerpen binnen het thema psychische kwetsbaarheid/ psychische variatie mogen laten zien bij LAB111. We begonnen in januari met “Blue Mondays” en lieten daarna “Gioia”, “Toon W. is hersteld”, “The Wisdom of Trauma” en “S10: Storm om mij heen” zien. We hebben gemerkt dat de nagesprekken die we na iedere film organiseerden heel waardevol waren en willen dit graag blijven doen, dus na deze eerste serie Hoofdfilms gaan we nu verder met de volgende vijf!
Dit keer zal de voorstelling niet bij LAB111 zijn, maar bij Filmhuis Cavia in de Van Hallstraat 52-I, 1051 HH Amsterdam. Op woensdag 30 november trappen we af met de eerste in de serie en dat is…
… The Player van John Appel! Niet alleen is hij de regisseur van deze documentaire, hij is ook ervaringsdeskundige, want de film gaat over zijn vader. Die was een fervent speler op de paardenrennen, wat leidde tot een op zijn minst onrustig leven voor de familie. De filmmaker mengt een zeer persoonlijke zoektocht – met als uitgangspunt een brief die zijn vader kort voor zijn dood aan de toen studerende John schreef – naar de oorzaak van zijn vaders destructieve goklust met de verhalen van een aantal mannen, alter ego’s van zijn vader, die niet kunnen leven zonder te spelen en te gokken. In voice-over vertelt Appel, begeleid door familiefoto’s en-filmpjes, karakteriserende anekdotes over zijn vader die licht werpen op de acties die tot zijn ondergang leidden. Ondertussen maken we bij de paardenrennen kennis met de extreem opgewekte bookmaker Harry. Een andere Harry is een compulsieve leugenaar en gokverslaafde, die al voor de zoveelste keer in de gevangenis zit wegens herhaaldelijke oplichting en zelfs daar het bedriegen niet kan laten. Ook wordt er een pokerspeler gevolgd die dagelijks de treurige gang vanuit zijn sobere hotelkamer naar het casino maakt. Met dit psychologische portret van zijn vader maakt Appel duidelijk wat gokkers beweegt en waarom ze hun verslaving zo moeilijk tot een halt kunnen roepen.
John Appel zal aanwezig zijn voor de Q&A en het nagesprek na de film. De andere deelnemers aan het panel worden later bekend gemaakt.
Maandag 10 oktober, bij de Vrijwilligersacademie Amsterdam, ontving Stichting Perceval Lisa Archibald co-director en trainer van Intentional Peer Support. Zij was te gast om een drie uur lange workshop te geven aan deelnemers van een verscheidenheid van organisaties. Met zijn allen ging men onderzoeken wat de rol van Intentional Peer Support in Amsterdam en Nederland zou kunnen zijn.
De workshop werd aangevat door Lisa Archibald om in vogelvlucht de essentie van IPS te vatten. Hoe is het ontstaan en wat is de essentie van deze, in Nederland nog, onderbelichte methode omtrent peer-support.
Het kader/uitgangspunten van de training zijn:
Everyone will take risks as part of learning
Iedereen neemt risico’s om ervan te leren
We do not treat anyone as fragile
We beschouwen geen enkel persoon als fragiel
There are no right or wrong things to say
Er zijn geen goede of foute opmerkingen
Self-awareness is valued more than ‘gettin it’
Zelfbewustzijn wordt belangrijker gevonden dan ‘het begrijpen’
IPS is not anti- not pro-psychiatry; we are interested in thinking about psychiatry as one perspective
IPS is niet anti of pro-psychiatrie; we zien het belang om te denken over psychiatrie als één perspectief.
Er werd uitvoerig gesproken over aandacht blijven geven aan de geschiedenis van ‘onze’ beweging. Vooral de vraag waar we van herstellen. Is dat een ziekte, stoornis of kwetsbaarheid of toch eerder onderdrukking, discriminatie, armoede en trauma. Speelt de dialoog aangaan, zoals bij IPS, een rol in het verminderen of tegengaan van het ontstaan van nieuwe psychiatrische patiënten.
De workshop zelf werd verzorgt door de eerder genoemde co-director van IPS International, Lisa Archibald. Dit deed zij samen met onze eigen mede oprichter Floris Broekhuizen en tevens Cassandra Barkman, die beide in opleiding zijn tot trainer IPS.
De workshop was een introductie in de methode. IPS is een methode die ervaringsdeskundigheid ziet als een perspectief waar vanuit een proces van experimenteren en co-creatie kan ontstaan. Het gaat bij IPS dan niet om het ontwikkelen van een effectievere geestelijke gezondheidszorg, maar het creëren van een dialoog waar sociale rechtvaardigheid het belangrijkste element vormt. Er werd benadrukt dat IPS één van velen perspectieven vormt, één die onze inzichten, gesprekken en relaties tot en met elkaar bevraagd.
De tijd maakte dat er weinig tijd was om diep in de wereld van IPS te duiken. Doel was om kennis te nemen van de idee achter IPS en mensen uit te nodigen om meer erover te leren in de toekomst. Daarvoor werd er ook met elkaar gekeken naar de huidige stand van zaken met betrekking tot ervaringsdeskundigheid in Nederland.
De aantrekkingskracht van IPS is de gelijkwaardigheid tussen gesprekspartner. Het gaat om gezamenlijke grond vinden. Vragen als ‘Hoe willen we met elkaar zijn?’ en ‘Hoe kunnen we in solidariteit leren en samenwerken?’ worden gesteld. Niemand is ‘het probleem’, niet alles hoeft gerepareerd of opgelost te worden. Ongemak hoort bij het leven en tot zekere hoogte zul je het moeten verdragen. Deze bewustwording helpt bij persoonlijke groei en ontwikkeling.
Over sociale rechtvaardigheid gesproken, het valt Lisa Archibald op dat bij peer-support groepen vooral veel mensen uit de LHBT+ gemeenschap, vrouwen en gekleurde mensen langskomen. Hierdoor beseft zij zich dat het niet alleen over individuele ervaringen gaat, maar dat er een systematisch probleem is en dat dit maatschappij-breed bevraagd dient te worden.
(foto-descriptie) Lisa Archibald, co-director en trainer IPS, wijst glimlachend naar de poster van de IPS workshop op de blauwe deur van de diaconie waar de IPS workshop gehouden werd. Lisa heeft een vlinder getatoeëerd op haar rechterpols, net onder haar hand waarmee ze de poster aanwijst.
Nanette Waterhout die o.a. aanwezig was prees het samen delen, de her en erkenning en het ervaren om vanuit daar verder te ontwikkelen. Ze voelde zich bijzonder rijk en verbonden en ging vol energie naar huis.
(foto descriptie) Nanette Waterhout met een blauwe hemd aan, luistert aandachtig naar Floris Broekhuizen die schuinlinks van haar zit in een kring. De foto is rechts achter van Nanette genomen Floris draagt een zwart shirt en heeft zijn armen over elkaar. Voor Floris staat een half opgegeten appel en een glas water.
Ingrid de Koster vond naast de introductie zelf, het ook interessant dat de discussie ging over hoe maatschappelijke veranderingen door kunnen vloeien in de GGZ. Zij zag veel overeenkomsten met Peer-Counselen en WRAP. Alhoewel de eerste minder je wereldbeeld bevraagd en de tweede vooral op het individu zelf gericht is volgens Ingrid.
IPS gaat dus vooral over dialoog, wat ook de kern van de herstelgroep is, maar IPS lijkt ook je eigen rol in de gemeenschap/samenleving te willen onderbouwen. Dit in tegenstelling tot het meer op jezelf gericht zijn bij de herstelgroep.
IPS is in de ogen van Ingrid een sociale beweging die gericht is op een verandering van perspectief op geestesziekten. Ongemakkelijke emoties toelaten zorgt voor waardevolle en leerzame momenten. Je niet laten leven. Zij qoute daarom U.K. Le Guin: “All of us need to learn how to invent our lives, make them up, imagine them. If we don’t, our lives get made up for us.” Wederkerigheid en het uitwisselen en bevragen van perspectieven daar gaat het om. Niet het willen helpen of geholpen worden.
In het kort gaat IPS over een reis. Eerst kom je aan in het systeem, vanuit daar vertrek je als een patiënt en al snel kom je bij een diagnose aan. Je eigen rol komt niet langs. Na juist dat ongemak en het nemen van risico’s helpen je groeien.
Drie principes zijn leidend; van elkaar helpen naar leren van elkaar, van individu naar relaties, van angst voor naar hoop en mogelijkheden. Vier opgaven helpen daarbij; connectie vinden, wereldvisie bevragen, gezamenlijkheid zoeken, voorwaarts blijven bewegen.
Stichting Perceval gaat zich inzetten de vertaalslag te maken van dit unieke gedachtengoed en deze visie verder te verspreiden onder ervaringsdeskundigen en in de gemeenschap. (wordt vervolgd…)
UBUNTU is de Afrikaanse filosofie die kortweg betekent: ik ben omdat wij zijn.
Volgens Ubuntu zijn we allemaal met elkaar verbonden en ok met de kinderen die nog niet geboren zijn, de overledenen (die nog leven omdat wijn ze denken) met de natuur en het universum. Volgens Ubuntu zijn we ziek als we los raken van die verbinding.
In de afgelopen jaren moesten we afstand houden van elkaar, omdat we elkaar ziek konden maken.
De Coronajaren hebben ons doen inzien dat het allerbelangrijkste in het leven VERBINDING is. Verbinding met onszelf, met elkaar en met onze omgeving…
Ubuntu (spreek uit: oeboentoe)
We houden vast aan de principes van Peercounselen, maar we zetten dubbel en dwars in op het maken van connectie. Uit onze enquête bleek dat onze deelnemers graag meer onderling contact willen. Daarom combineren we Peercounselen en Ubuntu: Peerbuntu!
Vanuit deze gedachte hebben we ons programma langer en luchtiger gemaakt, met veel gelegenheid om te pauzeren en contact te maken.
Daarbij nodigen wij iedereen uit om op haar/zijn grenzen te letten. Je hoeft nergens aan mee te doen en mag ook (eventjes) aan de grote tafel gaan zitten. Wij zorgen voor papier en kleurpotloden om te tekenen of te schrijven. Je kan natuurlijk ook de krant lezen.
We hebben een programma gemaakt waar we erg enthousiast over zijn en we hebben jullie nodig om er een succes van te maken. Omdat Peerbuntu grensoverschrijdend is, hopen we op veel mensen van kleur.
Onze waarden zijn : RESPECT – TOLERANTIE – HOOP – LIEFDE
Kom jij ook, zaterdag 24 september? Inloop vanaf 12.30 uur tot 17 uur
Stuur een mail met : ” ik kom” , je naam en je telefoonnummer (voor als er iets verandert). Mensen die voor het eerst komen hoeven dat niet te vermelden.
Op donderdag 8 september organiseerde MIND samen met Stjoer uit Friesland, Het Kiemuur uit Tilburg en Vitale Verbindingen uit Arnhem de inspiratiedag ´Ruimte voor herstel in de wijk´ in restaurant the Colour Kitchen in Utrecht. De dag was bedoeld voor (toekomstige/startende) zelfregie- en herstelinitiatieven. Deze initiatieven ontstaan op steeds meer plekken en omdat starten zonder eigen plek vaak lastig is, werd op deze dag belicht hoe initiatieven in coproductie met wijkpartners tot bloei kunnen komen.
Het ochtendprogramma bestond uit een inloop en presentaties van Stjoer, Het Kiemuur en Vitale Verbindingen. Daarna volgde een optreden van ervaringsdeskundige en rapper Tofik, die ons allemaal wist te raken met zijn eloquentie en poëtische teksten. ‘Daar sta je dan, met je schaduw, in het licht’ (uit zijn nummer ‘Zichtbaarheid’). Wat mij trouwens opviel, was dat Tofik een van de weinige aanwezigen met een migratie achtergrond was. En er waren ook meer vrouwen dan mannen, zoals gewoonlijk.
Nadat we buiten in het zonnetje de lunch hadden genuttigd, waren er in de middag twee workshoprondes. In beiden ging het over hoe je als ervaringsdeskundige nou het beste kunt samenwerken met welzijnsorganisaties, hoe je mensen naar je toe krijgt, hoe je een veilige en laagdrempelige setting creëert, resultaten meet en goed voor je vrijwilligers zorgt. Hele interessante thema’s, waarover we eigenlijk maar heel oppervlakkig hebben kunnen uitwisselen, omdat een workshop slechts drie kwartier duurde. Maar dat is natuurlijk een beetje inherent aan zo’n dag: het gaat over grote en belangrijke onderwerpen en er is nooit genoeg tijd om daarin de verdieping te vinden die alle deelnemers zoeken. Al was het alleen maar omdat terminologie een grote rol speelt; in de ochtend dreigden we al uit te lopen omdat er een discussie ontstond over het woord ‘herstel’. Want waar denk je aan bij bijvoorbeeld een ‘Herstel-café’? Aan een inloop-ochtend voor mensen met psychische en/of sociale kwetsbaarheden of aan een ochtend waar je met je kapotte laptop heen kunt? Wat ook altijd op een inspiratie-dag als deze gebeurt, is dat je veel like-minded people ontmoet. Mensen uit Doetinchem, Nunspeet, Tilburg, Dokkum, Arnhem, Gouda, Gorinchem, Leeuwarden, die stuk voor stuk een warm hart hebben voor hun medemens en allemaal op hun eigen manier hun steentje bijdragen om er voor elkaar te zijn. Dat was voor mij de grootste toegevoegde waarde. Het liefst zou ik bij al die mensen en hun initiatieven in het hele land langsgaan om te kijken hoe zij het doen en hoe we elkaar kunnen ondersteunen.
🎼Want, we zijn toch op de wereld om mekaar om mekaar om mekaar om mekaar 🎼Te hellepe niewaar…
Lees hier het ervaringsverhaal van Tofik Boughrini
Meer info is ook op de website van Mind te vinden.
Op 10 oktober is Lisa Archibald van Intentional Peer Support International en zal zij speciaal voor Stichting Perceval een workshop geven. Met medewerking van Floris Broekhuizen en Cassandra Barkman, beiden in opleiding voor trainer IPS. Lisa Archibald is co-director van IPS Central komt ons meer vertellen over deze mooie manier om in gesprek te gaan met elkaar en met mensen die psychisch ongemak ervaren.
Floris Broekhuizen en Cassandra Barkman hebben beiden de basistraining gevolgd en zullen daar ook meer over vertellen. Deelnemers aan de workshop gaan zelf ook uitproberen hoe een gesprek volgens de IPS-techniek verloopt. Je bent van harte welkom om de workshop bij te wonen, wel fijn als je je hier even aanmeldt. De workshop vindt plaats bij de Vrijwilligersacademie Amsterdam, Keizersgracht 334. Maandag 10 oktober van 13.00 tot 16.00 uur.
lees verder onder het plaatje
Wat is Intentional Peer Support?
Nu ervaringsdeskundigheid steeds vaker ingezet wordt en een begrip is waar we niet langer omheen kunnen, moeten we opletten dat we het doel niet uit het oog verliezen: het teweegbrengen van sociaal-maatschappelijke verandering – hoe gaan we om met ongemakkelijke gevoelens en afwijkend gedrag?
Floris heeft afgelopen week meegedaan aan een basistraining Intentional Peer Support in Noorwegen. Een superinteressante methode om beter te leren luisteren, die vooropstelt dat er vele manieren zijn om te verklaren wat er aan de hand is met iemand en dat de traditionele GGZ slechts één daarvan is. In gesprek gaan met de ander kan invloed hebben op hoe we naar onszelf, elkaar en de wereld kijken. Door elkaar als gelijkwaardige partner te zien waarin beiden van elkaar kunnen leren en groeien ontstaat een gelijkwaardige en wederkerige relatie, in tegenstelling tot de situatie waar de een hulp nodig heeft van de ander.
Stichting Perceval wil Intentional Peer Support meer bekendheid geven.
Nadruk op de relatie
Bij IPS is er veel aandacht voor hoe zowel mensen hebben geleerd om betekenis te geven aan de ervaringen die geleid hebben tot de klachten en wordt de relatie gebruikt om nieuwe manieren van kijken, denken en doen uit te proberen. Niet het individu, maar de relatie staat centraal.
IPS is niet gebaseerd op psychiatrische modellen of diagnoses. Bij IPS draait het om het creëren van een gelijkwaardige relatie met de intentie doelgericht te communiceren, op zo’n manier dat beide partijen uitgenodigd worden situaties vanuit een ander perspectief te bekijken en uitgedaagd worden om nieuwe dingen en strategieën uit te proberen. Het begint bij de erkenning dat het gevoel klopt, “het niemandsland” waarin iemand zich bevindt.
De ervaringsdeskundige heeft bij IPS vier taken:
1: Connection: de kern van peer support 2: Worldview: elkaar helpen begrijpen hoe we zijn gekomen tot wat we weten 3: Mutuality: herdefiniëren als hulpmiddel om te leren en te groeien 4: Moving Forward: bewegen in de richting waar we naartoe willen in plaats van weglopen van waar we niet willen zijn.
IPS gaat veel verder dan het delen van ervaringen. Het doel is om een groter bewustzijn te ontwikkelen van elkaars persoonlijke en relationele patronen. Er kan zo een relatie ontstaan waarin beide partijen geïnspireerd raken om te leren en te groeien, in plaats van dat de ene persoon de ander moet “helpen.”
Naast de vier taken kent IPS drie principes: –from individual to relationship – from helping to learning together – from fear to hope and possibilities
Belangrijke onderdelen in de basistraining
● geschiedenis van de Mad Movement ● het belang van verbinding ● valideren i.p.v. helpen/problemen oplossen ● privileges, onderdrukking, macht en marginaliseren ● de kracht van taal ● luisteren naar wat er niet verteld wordt ● onderhandelen met realiteit/ meerdere waarheden ● impact van trauma, onder andere op relaties ● crisis herdefiniëren ● zelfbeschadiging, suïcide en verslaving zien als de taal van pijn
IPS biedt een mooi en volledig kader voor ervaringsdeskundigen waar we jullie graag kennis mee willen laten maken tijdens de introductiebijeenkomst op maandagmiddag 10 oktober aanstaande bij de Vrijwilligersacademie in Amsterdam. Hopelijk tot dan!
